Carver
Yazın seattle’da kayınbiraderimin yanındayken, bana üç tekerlekli bir aracın videosunu izletmişti. O zaman çok hoşuma giden bu aracın resimlerini bugün arattım. Biraz daha inceleme fırsatım oldu.
Zaten çocukluktan beri üç tekerlekli araçları severim. [1] [2] [3] :)
Hatta ilkokul çağlarımda “büyüyünce bir triportör almak” gibi hayallerim vardı. 93 senesinde üniversite öğrencisi olup da Adapazarına gelince burada yük taşımak için tasarlanmış, kasası ön tarafta olan 3 tekerlekli bisiklet [3 tekerlekli bisiklet olmaz tabii ki ama böyle diyorlar, ne yapayım] ve motosikletlerle de tanıştım. Amerika seyahatlerimden birinde 3 tekerlekli bir polis aracı bile görmüştüm. Bir de şöyle [1 – 2 – 3] üç tekerlekliler var ki şeker gibi :)
Üç tekerlekli araçların en büyük problemi virajlardır. Stabil nesnelerde 3 ayak, genelde en sağlam duruşu sağlarken [3 nokta her zaman bir düzlemdedir], işin içine hareket girince düzleme 3 noktadan temasta virajlar problem oluyor. Çünkü virajın içinde kalan noktaları bir eksen olarak kabul edersek, üç tekerleklilerde virajın dış tarafında kalan noktanın havalanması dört tekere nazaran daha kolay oluyor. [ağırlık merkezinin bu eksene daha yakın olması sebebiyle].
Carver adı verilen bu araçta bu problemi hoş bir tasarımla çözmüşler. ön tekerlek ve gövde (kabin) viraja göre bir tarafa yatarken [iki tekerleklilerin yatışı gibi], motora bağlı olan yani çekişin yapıldığı arka tekerlekler sabit kalıyor. Bu da hem emniyet, hem konfor hem de hava katıyor :)
Açıkçası böyle bir araç kullanmak zevkli olurdu. Bir kere aracın küçük olması başta yakıt ekonomisi olmak üzere bir sürü avantajı da beraberinde getiriyor. İşe gidip gelirken 1-2 tonluk araçları kilometrelerce taşımak yerine, böyle araçlar çok daha isabetli olur. Bir araba gibi her yönden kapalı olması ve üç tekerlek üzerinde gitmesi, arkadaki koltuğu vs ise bir motosiklete göre üstünlükleri.
Ama yine de bu araca bir çok yerde yakıştırılan “tasarım harikası” tanımlamasını doğru bulmuyorum. Bir çok kişinin yapmayı istediği şeyi yapmışlar, bu bakımdan güzel. Otomobile ve motorsiklete göre avantajları var, bunlar da doğru. Bu saydıklarım bu aracı güzel, cazip, istenen yapsa da, tasarım harikası yapmıyor.
Üç tekerlekli yeni bir araç tasarlamak yerine, otomobil gibi bir motorsiklet tasarlamayı tercih etmişler. Mesela çok saçma ama bu araçta kapı sol tarafta. Ön tarafa zaten bir kişinin oturacağı bir araçta, kapının sol tarafta olmasının ne gibi bir anlamı olabilir? Kapıyı kaldırımın olduğu, trafiğin akmadığı tarafa koymak daha güvenli ve kullanışlı olmaz mıydı? [Hayır, üretici ingiliz değil, trafiğin bizimki gibi sağdan aktığı Hollandadan]. Bu durumu sadece şöyle açıklayabiliyorum, “otomobillerinn sürücüleri araca soldan binerler, o halde bunun da sürücüsü soldan binmeli” diye düşünmüş olmalılar. Aslında ne kadar saçma, düşünsenize, arka koltuğa çocuğunuzu oturtmuşsunuz ve okuluna bırakacaksınız. okulun önündeki işlek caddede tam okulun önünde duruyorsunuz, trafiğin işlediği taraftan iniyorsunuz, kapıyı fazla açmamaya gayret ederek ön koltuğu yatırıp, yine trafiğin işlediği taraftaki kapıdan çocuğunuzu indiriyorsunuz…
Evet, bir tane de bende olmasını isterdim, aracı çok beğendim. Ama bu bir tasarım harikası değil. Ya kapalı ve devrilmeyen bir motorsiklet, veya küçücük ve üç tekerlekli bir otomobil…
http://www.carver-engineering.com/
http://www.carver-worldwide.com/
Hakikaten niye soldan yaptılarsa.. güzel bir tespitte bulunmuşsun bunun için de tebrik ediyorum :)
öncelikle yazının girişinde verdiğin linklerdeki fotoğraflar için teşekkür ederim. altyapımın büyük kısmını senden ve ablamdan aldığımı zaten biliyordum da, şimdi durup biraz daha düşünmek istiyorum bunun üstüne. gördüğüm yerde heyecanlandığım -her ne kadar olamayacak olsa da- üç tekerlekli bisiklet, aslında gerçekten beni mi heyecanlandırıyor, yoksa bu bendeki heyecan senin heyecanının akisleri mi? her ikisi de şıkkını saklı ve sevilen bir yerde tutuyorum.
özellikle daha önce hiç görmediğim ve hatta hayal bile etmediğim o şeker şeylerin varlığından beni haberdar ettiğin için de teşekkür ederim.
gelelim kapının neden solda olduğuna: kapı arabaların kapılarına göre çok aşağıda bitiyor. kaldırım tarafında olsaydı her yerde kaldırıma çarpardı. bunun için sürücü hep bir metre açıkta durmak zorunda kalırdı. dolayısıyla bu araç ingilterede yapılacak olsaydı kapısı sağa konurdu diye tahmin ediyorum. bu da bir fikir tabi :)
sevgiler..
guzel bir yaklasim, ama sebebin bu oldugunu sanmiyorum. cunku hem diger arabalara gore cok buyuk bir yukseklik farki yok, hem de avrupada kaldirimlar bizdeki kadar yuksek degil [resimlerden de gorulebilir].
sebep buysa bile, tasarim harikasi degil, cunku bunun cozumu kapiyi trafigin isledigi tarafa tasimak olmamaliydi…
bu arada yorumlarin icin tesekkur ederim :)
tasarım harikası olduğuna ben de katılmıyorum. ama şeker şeyler olabilir :)
ben de teşekkür ederim.
uc tekerlekli bisiklet deyince benim aklıma ilk gelen yere yakın, yanlarda sarılı siyahlı tombik tekerlekleri olan plastik bisiklet. cunku benimki oyleydi ve metal govdeli guzel kırmızı bisikletlere sokakta falan da pek rastlamazdım. hala da rastlamıyorum. ama bir yerde fotografını falan gordugumde buyuk bi hayranlık uyanıyor, kızgın kumlardan serin sulara atlar gibi fotografın icine dogru atılmak istiyorum.
‘seker seyler’in ilki vw sanırım, ikincisini de bizim yugoya benzettim. kullanıp gezmek icin ikincisini tercih ederdim; cocuk olup icinde oyun oynamak istesem de ilkini. cok guzellermis gercekten. bir tesekkur de ben edeyim.
kapı meselesine gelince; bence soyle soyle bir ‘motorsiklet’ demektense soyle soyle bir ‘araba’ denmesini tercih ettiler ve arabaya sofor soldan biner diye kapıyı oraya koydular. arac dar oldgu icin de bu durumun yol kenarında daha az tehlike arzedeceginden, kapı yerine ragmen tasarım harikası diye nitelendirilebileceklerini dusunduler.
‘tasarım harikası’ olabilen ve olamayan seyler konusunda ablama katılıyorum ben :)
seker seylerin ilki evet vw ornek alinarak yapilmis, ama elbette 3 tekerlekli bir vw degil. bence vw benzeri o aractaki kuremsi tasarim cok hos olmus.
güzel olduğu kadarda kullanışlı olmalı ben engelli çalışan biri olarak böyle bir aracım olsun isterdim.
merhabalar paylaşım için teşekkür ederim…..uzun zamandır bu motor için arastırma yapıyordum ancak ne fiyat nede nasıl nerden alabileceğim konusunda bir bilgiye rastlayamadım sayet bu konuyla ilgili bilginiz varsa ve beni bilgilendirirseniz çok mutlu olurum……. iletişim için asetin2 {at} hotmail.com